Fatoş Işıkman'ı yitirdik (84). Yeni kuşağın pek tanımadığını sandığım Fatma (Fatoş) Işıkman eşi Rasıh ile birlikte topluma katkıları olmuş sessiz kahramanlardan birisiydi. 150 yıllık toplum tarihini anlattığım Londra'da Bizim'Kiler kitabımda eşiyle birlikte iz bırakan en önemli 100 isim arasında gördüğüm Işıkman ailesini de anlatmıştım. Fatoş Hanım kitap için yaptığım görüşmelerde Parkinson Derneği yararına ördüğü örgüsünü de elinden bırakmamıştı. "Çekirdek toplum"un üyesi olan Işıkman'ın cenazesi 9 Aralık günü Palmers Green Camisi'nde yapılan tören sonrasında defnedildi. Cenazede yaslı aileyle de tanıştım..
Londra'da Bizim'Kiler'de yer alan Işıkman'ın öyküsü özetle şöyle dostlar: "Fatoş ve Rasıh Işıkman, toplumda ilk kültürel ve sanatsal faaliyetleri kurumsal ve profesyonel yapan çift olarak biliniyor. 1964’te kurdukları Güzel Sanatlar Derneği’nde tiyatrodan halk danslarına, müzikten Türkçe eğitimine birçok dersi gönüllü olarak verir, halk danslarını festivallere katarak Kıbrıs Türkü’nün varlığını anlatmayı çalışır. Fatoş Işıkman 1940’ta Kıbrıs Limasol’da dört kardeşin en küçüğü olarak doğar. 1959-62 arasında Ankara Gazi Üniversitesi’nde beden eğitimi ve resim bölümlerinde okur. Baf Kurtuluş Lisesi’nde öğretmenlik yapar. 1963 olayları nedeniyle 30 Ağustos 1964’te ailecek Londra’ya gelirler.
- Kıbrıslı Fatoş Işıkman ve Rasıh Işıkman, 1970'lerde Londra'da pek çok ilke imza atmıştı.
Aile ilk olarak Londra’da öğretmenlik yapan ablası Nurten’in evinde (Fikret Derviş’in eşi) bir süre misafir olur. Fatoş, ilk olarak Margaret Morris Modern Movements dans okulundan öğretmenlik sertifikası alır. Londra’da yardım amaçlı performans yapan Nan Marky dans grubuna dansçı olarak katılır. Holly Child Jeuses okulunda dans öğretmenliği yapar. Farklı okullarda 6-16 yaş grubuna beden eğitimi öğretmenliği yapmayı sürdürür.
Regency Park’ta tenis, Carnaby Street’deki havuzda yüzme dersleri verir. Okullar arası spor müsabakaları düzenler. KTC’de ve Halkevi’nde (çarşamba günleri) folk dansları, Wood Green’de bir ilkokulda da İngilizlere Türkçe öğretir. 1967’de Rasıh Işıkman ile evlenince topluma yönelik sosyal faaliyetleri birlikte yapmaya başlarlar. Halk oyunları eğitimciliğinin yanı sıra dernekteki etkinliklere de katılan Fatoş Işıkman, sahnelenen oyunlarda da rol alır. 1970’de Enfield Green Lanes’de açtığı Fatoş Travel da 1990’ların sonuna kadar faaliyetini sürdürecektir.
Fatoş Işıkman, Rasıh Işıkman ile birlikte 1964’te başladıkları ilk faaliyetleri şöyle aktarıyor: “Newington Green’de bir evde çalışmalara başladık. Türkiye’den ‘permit'li gelen bir işçi saz öğretmenliği yapıyordu. Turnpike Lane’de ilk Kıbrıslı kebapçı Kaptan’ın üst katında 1964’te Güzel Sanatlar Derneği’ni kurduk. Rasıh tiyatro dersleri, ben de halk dansları öğretiyordum... Kaptan gönüllü toplumsal çalışmalarımıza destek oluyordu. Ne yazık ki hayırsever işadamı Türkiye yolunda trafik
kazasında yaşamını yitirdi. Kaptan’ın yeri dar gelince Turnpike Lane’de pazar günleri kiraladığımız bir kilisenin holünde çalışmalarımızı sürdürdük. Türkçe derslerine talep artınca 1966’da Wood Green’de Alexandra Park School’u cumartesi günleri kiralayarak faaliyet göstermeye başladık. Öğrencileri GSE sınavlarına da hazırlamaya başladık. Öğrencilerden 10 sterlin gibi kayıt parası alarak ücretli profesyonel öğretmenleri de ekibimize kattık.”
- Fatoş Işıkman'ın tabutu başında eşi Rasıh Işıkman duygusal bir konuşma yaptı.
Işıkman çifti toplumda ilk kez kurumsal ve profesyonel bağlamda Güzel Sanatlar Derneği’nde yetiştirdikleri tiyatro oyuncuları ve halk dansları ekiplerini İngiltere’deki festivallere katarak Kıbrıs Türk’ünün varlığını da ülke çapında anlatmaya çalışırlar. Fatoş Işıkman, “Edingburgh Festivali’nden Belfast’a kadar folklor ekiplerini götürmüştük. Edingburgh Festivali’nde Rumların protestolarına rağmen Kıbrıs Türkü olarak gösterilerimize devam ettik... Bütün bu kurslara öğrenciler para ödemeden katılıyor ve biz de gönüllü eğitmenlik yapıyorduk. Yaptığımız faaliyetlerden kazanılan parayla da masrafları çıkarmaya çalışıyorduk” diyor.
Işıkmanların Ayşe Gül (1968), Mine (1975) ve Sacit (1980) isimli çocukları olur. Fatoş Işıkman, “1990’ların sonuna kadar sürdürdüğümüz faaliyetlerimize çocuklarımız da katıldı” diye anlatıyor... Işıkman ailesi 2000’de yaşam kurdukları Kıbrıs Girne’den 2010’da sağlık sorunları nedeniyle Londra’ya döner…"
Türkçe konuşan toplumun, Türk kültür ve sanatını ikinci kuşaklara öğretmeye, içinde yaşanılan ülkeye tanıtmaya çalışan, yüzlerce öğrenci ve sanatçının yetişmesine katkı sunan, toplumda sanatı sevdirmek için uğraşan ve bütün bu çabaları gönüllük bazında yapan Işıkmanlara pek çok şey borçluyuz. sevenlerine başsağlığı diliyorum.
