Özkul Beyzade, toplumdaki çınar ağacımız. Londra’ya geldiği 1959’dan bu yana turizm sektöründe çalışıyor. 1999'dan bu yana da başında olduğu Diplomat Travel'ın bugünkü ofisi "471 Green Lanes, Palmers Green London, N13 4BS" adresinde... Beyzade'nin biyografisi turizm sektörünün yanı sıra toplum tarihimizle de örtüşüyor. Göçmen toplumumuzu memleket yolunda ve tatil planlarında aydınlatmak için sıkça Özkul Beyzade'nin görüşlerine başvuruyor, deneyimlerinden yararlanıyoruz.
Geçen hafta bu usta turizmciyle bir kahve içimi sohbet ettik. Uçak biletlerindeki fahiş fiyatlardan ve hava yolu şirketlerinin bürokrasisinden kendisi de şikayetçiydi. İngiltere'deki ücretlerin yani alım gücünün yerinde sayarken uçak bilet fiyatlarının sürekli artması biz zorunlu yolcuları haliyle mağdur ediyor. Türkiye/KKTC uçuşlarında az sayıda şirketin söz sahibi olmasından yolcuların yanı sıra turizm şirketlerinin de memnun olmadığını belirten Beyzade her zaman söylediğini yineliyor: Müşterilerimiz tatil planlarını aylar öcesinden yaparak biletlerini erken almalı. Çünkü uçuş gününe yaklaştıkça bilet fiyatları da uçuşa geçiyor...
Güncel fiyatlara örnek veren usta turizmci, kış boyu Londra'dan İzmir ve Antalya'ya Sun Express ve Pegasus hava yollarıyla 149 sterlinden başlayan fiyatlarla uçma şansı bulunduğunu aktarıyor. Beyzade, turizm şirketinden bilet almanın her zaman internetten alışverişten daha avantajlı olduğunu vurgulayarak, "Biz bütün müşterilerin bilet iptalden bagaj kaybına bütün sorunlarına 7/24 çözüm üretiyoruz. Bu çaba internet biletlerinde mümkün değil. Acil iptal ya da değişiklik durumunda internet yolcu başvurularını ancak 2 gün sonra yanıtlıyor. O zamana kadar iş işten çoktan geçmiş oluyor" diyor.
Sektörde marka olmasını özel bir terzi gibi müşterinin isteği ve bütçesine göre hizmet sunmasına bağlayan Beyzade, toplumdaki ilk turizmcileri şöyle anlatıyor: “1963’te Kıbrıs hadiseleri başlayınca Rum patronun yanında kendimi iyi hissetmedim ve işten ayrılıp bir İngiliz turizm şirketine geçtim. 1979’da Victoria’da şimdiki yerimiz ‘12 Eccleston Street, London SW1W 9LT’ adresindeki Diplomat Travel’ı kurdum. 2 çalışanla işe başlamıştık zamanla büyüyerek çalışan sayımız 10’u geçti. 2000’lerin başında Haringey’de de şube deneyimiz oldu. Bizim dışımızda 1960’ların başında Old Kent’te Osman Niyazi’nin kurduğu Zodiac, 60’ların sonunda Erkan Kılıç’ın South Kensington’da kurduğu ve Haringey’e taşınan Sun Quest Holidays, 70’lerde de İlhami ve Çiğdem Özbay’ın West End’de kurduğu Bosphorus Holidays ve Kadri ve Itır Sökmen kurduğu daha sonra yoluna ‘Tulips Holiday’ olarak devam eden ‘Golden Horn’ hizmete başladı...”
Beyzade, Birleşik Krallık’ta turizm acentesi olmanın güçlüğüne değinerek, “Acenteler Birliği’ne (ABTA) üye olmak zorundayız. Sivil Havacılık Kurumu’na ciddi bir depozit yatırıp ‘ATOL’ sertifikası almak durumundayız. Ayrıca uçak bileti satabilmek için de, havayolları satış yetkisi ‘IATA’ belgesi almak gerekiyor” diyor.
Beyzade, sektörde yarım yüzyılı aşkın hizmet başarısını da şöyle anlatıyor: “Bilet ve paket turları satmanın dışında turları kendimiz organize etmeye başladık. Ulaşım, hotel, kent turu ve gidilecek yerde yeme içme organizasyonlarını müşterilerin isteği ve bütçesine göre tasarlıyoruz. Böylece büyük tur şirketleriyle rekabet de edebiliyoruz. İş seyahatlerinde acil vize çok önemli. Örneğin Libya’ya mayın temizliğine gidecek yolculara Londra’ya gelmeden parmak izi vizeleri için biz kefil olarak vize aldık...”
Beyzade turizm sektörünün siyasi ve ekonomik krizlere karşı çok duyarlı olduğunu şöyle anlatıyor: “İngiltere’de turizmciler olarak en çok iki Körfez harekatında çok olumsuz etkilendik. Özellikle ABD’li turistler Ortadoğu’daki olaylar nedeniyle Avrupa gezilerini iptal etmesi sektörü etkiledi. O dönemde ABD’li havayolu TWA’in Avrupa tur bağlantılarını da biz yapıyorduk. İptaller bizi ciddi sıkıntıya sokmuştu. Zaten TWA’ın ilgili bölümü, sonra da kendisi kapandı.”
Bir turizmci olarak dünyayı çok gezdiğini belirterek en büyük keyfinin torunlarıyla parkta zaman geçirmek olduğunu söyleyen Beyzade, gençlere “Ancak zevk aldığınız işleri yapın” öğüdünü veriyor. Kendisine uzun ve sağlıklı bir yaşam diliyoruz.