Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerinin hem Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) hem de AB Adalet Divanı (ABAD) kararlarını uygulamada “sürekli olarak başarısız olduğu” tespit edildi.
Avrupa merkezli düşünce kuruluşları tarafından hazırlanan “Avrupa Mahkemeleri Kararlarının Uygulanmaması ve Hukukun Üstünlüğü” başlıklı rapor, 1 Ocak 2024 itibarıyla AB üyelerinde, ülkelerin sistematik ve önemli sorunlarını ortaya koyan 624 AİHM kararının uygulanmayı beklediğini ortaya koydu.
Raporda, bu kararların kapsamlı reformlar gerektiren sistematik ve yapısal sorunlara dikkat çektiği belirtilerek, AB ülkelerinin bunları uygulamakta “sürekli olarak başarısız olmasının” demokrasi ve hukukun üstünlüğüne zarar verdiği tespiti yapıldı.
Son 5 yılda hukukun üstünlüğüyle ilgili verilen 201 ABAD kararının da sadece yarısına tam olarak uyulduğu belirtilen raporda, bu kararların yüzde 71’ine hiç uyulmadığı veya kısmen uyulduğu, yüzde 60’ından fazlasının 2 yılı aşkın süredir uygulanmayı beklediği aktarıldı.
Romanya ve Macaristan üst sıralarda
Raporda, mahkeme kararlarını uygulamakta en fazla başarısız AB ülkelerinin Romanya ve Macaristan olduğu bilgisi yer aldı. Macaristan’da son 10 yılda verilen AİHM kararlarının yüzde 76’sının hala uygulanmadığı kaydedildi.
Romanya, toplam 115 kararla en fazla sayıda uygulanmayı bekleyen kararı bulunduran ülke konumunda yer aldı. Raporda, üye ülkeler genelinde ise son 10 yılda AİHM karalarının sadece yüzde 44’ünün uygulandığı tespit edildi.
AB, kararların uygulanması için adım atmaya çağrıldı
Raporda, AB Komisyonu, her iki mahkemenin kararlarının üye ülkelerce uygulanmasını sağlamaya yönelik çabaları hızlandırmaya çağrılarak, “hukuki kararların somut değişimine dönüştürülmesinin önemi” vurgulandı.