Mısırlı tarihçi Prof. Halid Fahmi'ye göre Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Mısır Devlet Başkanı Sisi’nin öncelikli gündem maddesi Gazze değil, Doğu Akdeniz...
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi bugün kritik görüşmeler yapmak üzere Ankara'ya giderken gelişme uluslararası basında geniş yankı uyandırdı. Küresel öneme sahip ziyarette es-Sisi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek.
Ziyaret uzun yılların ardından önce istihbarat birimleri sonrasında ise dışişleri ve ticaret alanında yakınlaşmaya başlayan, bölgesinde etkin iki ülke için mihenk taşı niteliğinde.
Gelişmeyi ve iki ülke arasındaki olası diyalog ve ticaret konularını Ortadoğu tarihi alanında dünyanın en saygın isimlerinden Mısırlı tarihçi Profesör Halid Fahmi, Haber Global Web Özel'e değerlendirdi. İki ülkenin arasında başlıca konunun ticaret, Doğu Akdeniz'deki enerji, Libya ve savunma sektörü olacağını ifade eden Fahmi “Türkiye ve Mısır'ın yakınlaşması İsrail'in saldırgan politikalarını da sınırlandırabilir” yorumunda bulundu. İşte tüm dünyada merakla takip edilen ziyarete ilişkin ünlü akademisyenden çarpıcı açıklamalar:
TÜRKİYE'SİZ DENKLEM OLMAZ
“Mısır'da gerçekleşen iktidar değişikliğinden sonra Türkiye'nin es-Sisi yönetimindeki Mısır hükümetine karşı duruşu iki ülkeyi düşman diyebileceğimiz bir duruma getirdi. Ancak stratejik, askeri, uluslararası diplomasi ve küresel enerji alanlarında ortak hareket edilmesi gereken çok fazla ilgi alanı olması kaçınılmaz şekilde iki ülkeyi bu yakınlaşmaya itti diyebiliriz. Doğu Akdeniz'de ve Orta Doğu'da Türkiye ve Mısır'ın içinde olmadığı bir denklem kurulması imkansızdır.”
DOĞU AKDENİZ ÖNCELİKLİ
“Küresel basın ziyaretin baş gündem maddesinin Gazze olacağını ifade ediyor ancak iki lider için de çok daha kritik konular var. Doğu Akdeniz'deki enerji, başta savunma sanayi ve turizm olmak üzere olası karşılıklı ticaret konuları hem Türkiye hem de Mısır için çok daha öncelikli konular arasında. Özellikle Doğu Akdeniz'deki enerji politikalarından kaynaklı gerilimler tüm bölgedeki dinamikleri bir anda sarsabilme gücüne sahip. İki ülke de Yunanistan, İsrail, Rusya, Fransa, ABD ve Kıbrıs'ın da dahil olduğu bu gerilimli konu ile son dört yılda defalarca yüzleşmek zorunda kaldı.”
LİBYA ÇÖZÜLMELİ
“Diplomasi alanında başlıca konunun yine Gazze değil Libya'daki fikir birliği arayışı olacağını düşünüyorum. İki ülke bu iç savaşta karşı saflarda yer alıyorlar ve bu durum tüm Kuzey Afrika'nın ve küresel enerji sektörünün istikrarını zedeliyor. Bu görüşmede ayrıca Erdoğan'ın daha önce Kahire'de gerçekleştirdiği ziyarette masaya gelen ticari konuların karara bağlanması ve çok sayıda ticari anlaşmaya imza atılmasını da bekliyorum. Daha önce ticaret hacminin üç katına çıkarılması noktasında bir konsensüse varıldığı için mevcut hacmin görüşmeler sonrasında 10 milyar dolar seviyesine gelmesi de beklenir bir gelişme olacaktır. Mısır'ın özellikle Türk savunma endüstrisinin havacılık ürünleriyle yakından ilgilendiği de biliniyor.”
İSRAİL İÇİN DE ÖNEMLİ
“Türkiye-Mısır ilişkilerinin geçmişine bakıldığında tarih boyunca tüm bölgeyi ancak özellikle de İsrail ile iki ülke arasındaki ilişkileri etkilediği görülecektir. Türkiye ve Mısır'ın ortak çabaları söz konusu olduğu zaman İsrail'in saldırgan politikalarının da yumuşadığı ve sınırlandırılabildiği aynı tarihsel süreçte görülebilir. Dolayısıyla pek dile getirilmese de iki ülkenin yakınlaşması Orta Doğu'da giderek bölgeye sıçrama noktasına gelen çatışmanın noktalanması için de büyük katkı sağlayacaktır.”
