Sultan Abdülaziz’in (1861-1876) daveti üzerine İstanbul’a gelen ve Beylerbeyi Sarayı’nda misafir edilen Fransa İmparatoru III. Napolyon’un eşi İmparatoriçe Eugénie onuruna burada görkemli bir davet verilmiştir. Pek çok meşhur zat, Kıbrıslı Yalısı’nda misafir olarak ağırlanmıştı. Yahya Kemal de şiirlerinin bazılarını bu yalıda yazmıştır.
Bu yalıda yaşanan bir yasak aşk öyküsü çok ilginç olmakla beraber, 1913 yılı Babıali baskınında öldürülen bir yaver var, adı Tevfik, kendisi bu yalının mensubuydu. Binbaşı Enver (sonra paşa olacak) Babıali’yi bastı, Harbiye Nazırı Nazım Paşa’yı öldürdüler, üç yaveri vurdular. Öldürülen yaverlerden birisi Tevfik’ti. Bu genç subayın cenazesinin gömüldüğü mezarın yerini bulmaya çaba harcayanlardan birisi ünlü şairimiz Yahya Kemal’dir. Gazeteci Ahmet Samim’in öldürülüşü de bu yalıda yaşayanların tanıklığıyla anlatılıyor.
PRENS SABAHATTİN SIĞINMIŞTI
Bir başka gazetecinin öyküsü de bu yalıyla ilişkili. Sultan Abdülmecid’in torunu Cemile Sultan’ın torunu 1955’te Anadolu Ajansı’nın Atina muhabiri olan Sara Korle, Atatürk’ün doğduğu eve bomba atıldığı haberini Türkiye’ye iletir. Fakat haber gazetelerde abartılarla çıkmış ve 6-7 Eylül olmuştur. “Belki 6-7 Eylül’ün biraz da sebebi benim” diyerek üzülüyor. 31 Mart isyanı sonrası gelişmelerden korkan Prens Sabahattin de bu yalıya sığınmıştır.
ÖNEMLİ KARARLARIN MEKÂNLARI
Erol Mütercimler “Kitabımda yazdığım yalılar, Osmanlı’da ve Türkiye Cumhuriyeti’nde siyaset, dış politika, uluslararası ilişkiler, ekonomi alanlarında kararlar vermiş olan vezir-i azamlar, vezirler, yüksek bürokratlar, sultanlar, saray damatları ve başbakanların yaşadığı yalılardır” diyor.
