İngilizler erken genel seçimler için sandık başına gidiyor. Anketler 14 yıllık Muhafazakâr Parti döneminin sona ereceğine ve İşçi Partisi lideri Keir Starmer'ın Birleşik Krallık'ın yeni başbakanı olarak başkent Londra'da, Downing Sokağı - 10 numaradaki resmi konuta taşınacağına işaret ediyor.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, 4 Temmuz tarihi için erken seçim kararı almıştı.
Saat sabah 07.00’da başlayacak oy verme işlemi, akşam 10.00’a kadar sürecek.
BBC’nin seçim yayını ekibi, İngiltere’de yeni döneme ilişkin birçok soruya yanıt verecek sonuçların Cuma günü sabahın ilk saatleriyle belli olmaya başlayacağını öngörüyor.
İNGİLTERE'DEKİ SEÇİMLER
İngiltere'de seçimler beş yılda bir yapılıyor ve son seçimler Aralık 2019'da yapılmıştı.
Boris Johnson liderliğindeki Muhafazakar Parti 80'i aşkın sandalye farkıyla Avam Kamarası'nda çoğunluğu sağlamıştı.
Seçimin sonbahar aylarında yapılması planlanırken Başbakan Rishi Sunak beklenmedik bir kararla 4 Temmuz'da erken seçime gitme kararı aldı.
Birleşik Krallık toplamda 650 seçim bölgesine ayrılıyor. Seçmenler Avam Kamarası'nda kendi bölgelerini temsil edecek bir milletvekili seçiyor.
En çok milletvekili çıkaran partinin lideri başbakan seçiliyor ve Kral tarafından hükümetini kurmakla görevlendiriliyor.
Adayların çoğu bir siyasi partiyi temsil etse de bazıları bağımsız olarak yarışıyor.
Örneğin, İşçi Partisi’nden uzaklaştırılan partinin eski lideri Jeremy Corbyn, Londra’daki seçim bölgesinde bağımsız olarak yarışıyor.
PARTİLER VE HEDEFLERİ?
Muhafazakar Parti lideri olarak ilk kez seçime giren Başbakan Rishi Sunak enflasyon artışındaki yavaşlama ve göçe ilişkin politikalarının partiye oy olarak dönmesini umuyor.
İşçi Partisi’nde ise Keir Starmer ise iktidara tepkili seçmenin de oyunu alarak 14 sene sonra önemli bir çoğunlukla başbakanlık koltuğunu hedefliyor.
Göçmen karşıtı olarak tanımlanabilecek Reform Partisi üçüncü sırada yer alsa da sağ eğilimli partiye destek ülke geneline eşit şekilde yayıldığı için bunun parlamentoda sandalye sayısına nasıl yansıyacağını kestirmek biraz zor.
Geçtiğimiz yıllarda ülkenin en büyük üçüncü partisi olan Liberal Demokratlar, Muhafazakar Parti’ye tepkili olan ancak İşçi Partisi’ne oy vermek istemeyen seçmenlerin de oylarını hedefliyor.
Liberal Demokratlar 2010-2015 arası Muhafazakar Parti ile koalisyon hükümeti olarak iktidardaydı.
BAŞBAKAN ADAYLARI KİMLER?
Geleneksel olarak oyların büyük kısmı iktidardaki Muhafazakar Parti ile İşçi Partisi arasında dağılacak.
44 yaşındaki Başbakan Rishi Sunak, Muhafazakar Parti'nin lideri. Sunak İngiltere'de başbakan olan ilk Hint kökenli kişi.
İşçi Partisi'nin lideri ise Keir Starmer.
Starmer, Jeremy Corbyn'in ardından 2020 yılında partinin lideri olarak seçildi.
61 yaşındaki Starmer daha önce Kraliyet Savcılık Kurumu Başkanı olarak görev yaptı.
SEÇİM SONUÇLARI BELLİ OLDUKTAN SONRA NE OLACAK?
Oylar sayıldıktan sonra Kral, en çok milletvekiline sahip partinin liderinden başbakan olmasını ve hükümeti kurmasını isteyecek.
İkinci sıradaki partinin lideri ise muhalefet lideri olacak.
Eğer hiçbir parti mutlak çoğunluk sağlayamazsa (yani sadece kendi milletvekilleriyle yasa geçirecek çoğunluğa ulaşamazsa), en çok oy alan parti koalisyon hükümeti veya azınlık hükümeti kurmaya karar verebilir.