Cenevre Ofisi’nde gerçekleşen geniş formattaki 5 +1 gayri resmi toplantının ardından açıklama yapan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, “BM gündeminin yoğun olmasına rağmen bu toplantı önemliydi. Çok önemli bir organizasyon. Çok daha geniş kapsamlı şekilde, pozitif ve yapıcı bir ortam yaratmaya çalıştık. Bu bizim için yeni bir sayfanın açılması anlamına geliyor. İki toplumun işbirliği kültürüne geçmesi anlamına geliyor. Kıbrıslı Türkler ve Rumlar çok daha iyisini hak ediyor” dedi.
Tatar, konuşmasında şunları da kaydetti, “Federal çözüm modeli istenilen noktaya gelemedi. Ortak bir zeminde buluşulamadı. Federal çözüm konusunda görüşümüz net; resmi görüşmeler, ancak ve ancak egemen eşit temelli olabileceğini söylüyoruz. Rum tarafı Crans Montana’da kalındığı yerden ilerleyebileceğine inanıyor, biz yeni bir yaklaşım ve politika ile ilerleyebileceğimizi düşünüyoruz” dedi.
“Kıbrıs İşbirliği Kültürü oluşturabilmek bizim için önemli” ifadelerine yer veren Tatar, Günün sonunda ticaret, turizm, enerji, iklim değişiklikleri, su kaynakları, depremler gibi tüm olaylar ile mücadele edilebileceği ile ilgili konuşma gerçekleştirildi” diye konuştu .
Tatar, Rum lider Hristodulidis’in , Kıbrıs İşbirliği önerisini reddettiğini de sözlerine ekleyerek, kapılar konusunda ise “Haspolat ve Akıncılar kapılarını önerdik, ama Hristodulidis Erenköy’den geçiş talep etti, ancak bunu kabul etmedik” dedi.
TÜRKİYE'DEN ELEKTRİK GELMESİNE HRİSTODULİDİS SICAK BAKMADI
“Gençlik ile ilgili işbirliği konusunu konuşacağız. Çevre ve iklim değişikliği konusu ile ilgili çalışacağız” ifadelerine yer veren Tatar, Türkiye üzerinden kablolu elektrik projesinin de masada görüşüldüğün ancak Rum liderin bu konuya sıcak bakmadığını da belirtti. Tatar, “Her iki taraf da elektriğini yakıttan temin ediyor ancak Hristodulidis, Türkiye’den gelecek bir kablo konusunun şimdi konuşulacak bir konu olmadığını söyledi. Türkiye’nin tam desteği ilk başlardan beri bizlerde. Ancak Hristodulidis bu konunun Türkiye haricinde AB’yi ilgilendiren bir konu olduğunu söyledi. Umuyorum ki bu daha sona masaya gelecek bir konu ve belki AB Türkiye ile iletişime geçilebilir” dedi.
AB’nin desteği ile ara bölgede bir güneş sistemi oluşturulması yönünde bir çalışma yürütülmesinin planlandığını da aktaran Tatar, “ Ara bölgede güneş enerjisi sistemi oluşturulmasının çalışmalarını yapıyoruz. Ara bölgede güneş enerjisi elde ederek, bu enerji iki tarafa da sağlanacak. Bu konuyu görüştük” dedi.
Her iki tarafta da yıpranan mezarlıkların olması sebebi ile mezarlıkların restorasyonu ile ilgili de görüşüldüğünü aktaran Tatar, Genel Sekreter Gutteres’in bu konularla ilgili kişisel bir temsilci atayacağını ve kişisel sekreterin Temmuz sonunda yapılacak bir toplantı da yardımcı olacağını söyledi.
Tatar, gazetecilerin sorularını da yanıtladı. “Holguin, ortak bir zemin olmadığını söyledi. Buraya gelmeden önce de bunu biliyorduk. Crans Montana’da müzakereler maalesef kötü bir şekilde sona ermişti. Egemen eşitlik ve eşit statümüz gibi konular çözülmedikçe resmi müzakerelere başlamayacağız” şeklinde konuşan Tatar, “toplumlarımıza kültürel iş birliği artıracak bir iş birliği oluşturmamız lazım. Umuyorum ki bu toplantı sonrasında bir şeyler başarabilecek bir noktaya geleceğiz” dedi.
KIBRISLI RUMLAR KADAR DEVLET TECRÜBEMİZ VAR
“Önümüzdeki 3-4 ay boyunca bu konulara çalışacağız. Temmuz ayında bir araya geleceğiz” diyen Tatar, “Her zaman olduğu gibi çalışmaya devam edeceğiz. Enterkonnekte sistemine geçilmesini umuyoruz artan nüfus ile birlikte binalar artıyor. Her yıl şu anda 75 milyon küp Anadolu’dan su geliyor. Turizm, ekonomi ve yaşam standartlarında önemli etkisi var. Tabi ki iklim değişikliğinden etkileniyoruz fakat gelen su, bizlere önemli ölçüde katkıda bulunuyor. Kıbrıslı Rumlar da bizimle iş birliği içinde olursa bu suyu paylaşabiliriz. Kıbrıs iş birliği önerimi reddetti demiştim. Bu tür bir yapının Kıbrıs Türklerinin egemenliğinin destekleyeceğini ve desteğin artırabileceğini söyledi ama biz zaten egemeniz dedim. Biz eş bir ortaktık ama dışarı itildik gereklilik noktasında kendi devletimizi kurduk. Her zaman Kıbrıs Cumhuriyeti’ne devam ediyordu ve üç yıl boyunca orada kalık ve sonra çıktık. Kıbrıslı Rumlar kadar bizlerin de devlet ve hükümet deneyimimiz var. O yüzden bizim de kabul edilmemiz ile birlikte Kıbrıs konusu daha rahat çözülebilir ve herkes için kazan kazan durumu ortaya çıkacak” diye konuştu.
Tatar, BM Genel Sekreeri Gutteres’e de teşekkür ederek, “Guterres’in tarafsızlığına çok müteşekkirim. Guterres sorunun tamamen farkında. Ortak bir zemin olmadığını söylemesi, yakın zamanda Kıbrıs sorununun çözülemeyeceğini bilmesi önemli. Guterres, bugünkü toplantı ile birlikte bir köprü oluşturulmasının önünü açtı. Bir şeyler yapabilirsek, her iki toplum için güzel şeyler olabilir. Türkiye’de Biz kendi kaynaklarımızı da Kıbrıslı Türk ve Rumlar için kullanmaya hazırız dediler” diyerek elektrik, su, ticaret konularında Türkiye’nin her zaman iş birliğine hazır olduğunu sözlerine ekledi.
Tatar, “Şu anda 12 teknik komitemiz var bunlar hali hazırda çalışan komitelerdir bugün daha üst düzey bir karar aldık ve görevlendirilecek Kişisel temsilci ve Hristodulidis ile çalışarak yapıyı oluşturabilmeye yönelik çalışacağız” dedi ve açıklamalarına Türkçe devam etti.
