Her gün masumca çiğnediğiniz sakızlar, fark etmeden binlerce mikroplastik yutmanıza neden olabilir. Yeni araştırmalara göre, sakızlar aracılığıyla yılda 15 kredi kartı büyüklüğünde plastik vücudumuza giriyor.
Yeni bir araştırmaya göre, eğer sık sık sakız çiğniyorsanız, her yıl on binlerce mikroplastik yutuyor olabilirsiniz. Bilim insanlarına göre, boyu 5 milimetreden daha kısa olan mikroplastikler soluduğumuz hava, içtiğimiz su ve yediğimiz yiyecekler başta olmak üzere birçok alanda bulunuyor.
Araştırmalar, vücudumuza girdiğinde hücrelerimize ve DNA'mıza zarar veren ve hatta kansere yakalanma riskini de önemli ölçüde artıran bu zararlı plastik parçaların sakızlarda da bulunduğunu göz önüne çıkardı.
Araştırmacılar, sakız çiğnemenin tükürüğe mikroplastik saldığını ve bu parçacıkların yutularak sindirim sistemine girebildiğini ortaya koydu. Ortalama bir sakız çiğneyen kişinin, yılda 15 kredi kartına eşdeğer miktarda mikroplastik yuttuğu bilgisi paylaşıldı.
SAKIZ NEYDEN YAPILIR?
Sakız; kauçuksu bir baz (veya polimer), tatlandırıcı ve aroma vericiler olmak üzere üç temel bileşenden oluşuyor. Bilim insanları, hem sentetik hem de doğal sakızların aynı tür polimerler içerdiğini ve çiğnendiğinde benzer miktarlarda mikroplastik saldığını saptadı. Her iki sakız türü için de en yaygın polimerler, polietilen ve polipropilen içeren bir plastik grubu olan poliolefinler olarak kayıtlara geçti.
"AMACIMIZ TELAŞLANDIRMAK DEĞİL"
Önceki çalışmalar mikroplastiklerin yutulmasının zararlı olabileceğini göstermiş olsa da, Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi'nde (UCLA) Baş Araştırmacı ve Mühendislik Profesörü olan Sanjay Mohanty, "amacımız kimseyi telaşlandırmak değil" diye konuştu.
"Bilim insanları mikroplastiklerin insan sağlığı için zararlı olup olmadığını henüz bilmiyor. İnsanlar üzerinde yapılan deneyler yok. Ancak günlük yaşamda plastiklere maruz kaldığımızı biliyoruz ve bu çalışmada bunu incelemek istedik" diye ekledi.
Mohanty ve meslektaşları iki ayrı deneyde, hepsi mağazalardan satın alınabilen beş marka sentetik sakız ve beş marka doğal sakızı test etti. İlk deneyde, tek bir denek her markadan ayrı ayrı yedi parça çiğnedi.
Kişi her bir parçayı dört dakika boyunca çiğnedi ve her 30 saniyede bir tükürük örnekleri üretti, ardından temiz suyla son bir ağız çalkalama yapıldı ve bunların hepsi tek bir örnekte birleştirildi. İkinci deneyde araştırmacılar, 20 dakikalık bir süre boyunca periyodik olarak tükürük örnekleri toplayarak her bir sakız parçasından mikroplastik salınım oranını değerlendirdi.
Tükürük örneklerini değerlendirmek için plastik parçacıklar ya kırmızıya boyandı ve mikroskop altında sayıldı ya da molekülleri tanımlayan ve karakterize eden bir teknik olan kızılötesi spektroskopi kullanılarak analiz edildi. Araştırmacılar, gram sakız başına ortalama 100 mikroplastik salındığını, ancak bazı parçaların gram başına 600 mikroplastik saldığını tespit etti.
YALNIZCA SAKIZDAN YILDA 30 BİN MİKROPLASTİK ALINIYOR
Araştırmacılar, ortalama bir insanın yılda 160 ila 180 küçük sakız çiğnediğini söylüyor. Bu da insanların her yıl, diğer yiyecek ve içeceklerden tükettikleri on binlerce mikroplastiğe ek olarak, yalnızca sakızdan yaklaşık 30 bin mikroplastik yuttukları anlamına geliyor.