Kıbrıs Türk Tabipler Birliği Bakanı Ceyhun Dalkan,1970’li yıllarda 100 bin kişiye hizmet veren sağlıktaki altyapının bugün 1 milyon nüfusa hizmet etmeye çalıştığına dikkat çekti.
Evrensel Hasta Hakları Derneği Asbaşkanı Emete İmge, öğleden önce koridorların boş olduğunu vurgulayarak, sağlık sektöründeki yapısal sorunların altını çizdi.
Kıbrıs Türk Hemşire ve Ebeler Birliği Başkanı Ali Özgöçmen, Yeni Doğan Yoğun Bakım Servisi’nde geçtiğimiz aylarda yaşanan bebeklerin mamasına alkol karışması olayında yargı sürecinin gerek kamuoyu vicdanı gerekse sağlık çalışanlarının çalışma huzuru açısından bir an önce tamamlanması gerektiğini söyledi.
Özgöçmen, ilgili servisteki personelin yoğun çalışma saatlerine de dikkat çekerek, bunun kaydının poliste de bulunduğunu ifade etti.
Bu sözlerinin bir savunma olmadığını belirten Özgöçmen, “suçlu bulunması halinde kişi veya kişiler elbette cezalandırılmalı ancak bu sürecin de bu kadar uzun sürede neticelenmemesi gerekir” dedi.
Özgöçmen, “esas yargılanması gerekenler dışarıda geziyor” diye de ekledi.
Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği Başkanı Duygu Adahan ise reçete soruşturması ile ilgili değerlendirmelerde bulunarak, eczacıların zor günler yaşadığına dikkat çekti. Adahan, “o dönemde bizlerin mental yorgunluğu ve yıpranmışlığının herkes farkındaydı. Ortada bir şey yokken birçok suçlamayla karşı karşıya kaldık, sorgulandık, henüz süreç bitmedi ama umarım tamamlanmak üzeredir” dedi.
Hastane ile sosyal sigorta entegrasyonuna da dikkat çeken Adahan, E- reçete sisteminin bir an önce devreye girmesi gerektiğinin altını çizdi.
Kıbrıs Türk Tabipler Birliği Bakanı Ceyhun Dalkan, Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği Başkanı Duygu Adahan, Kıbrıs Türk Hemşire ve Ebeler Birliği Başkanı Ali Özgöçmen ve Evrensel Hasta Hakları Derneği Asbaşkanı Emete İmge, Kanal T’de yayınlanan Damla Dabis ile Açık Açık programına konuk oldu, sağlıktaki sorunlar masaya yatırıldı.
DALKAN: 100 BİN NÜFUSLUK ALT YAPIYLA 1 MİLYONLUK NÜFUSA HİZMET VERMEYE ÇALIŞIYORUZ
Kıbrıs Türk Tabipler Birliği Bakanı Ceyhun Dalkan, “sağlıktaki alt yapının 1970’li yıllarda yapıldığını ve o yıllarda da nüfusun 100 binin altında olduğunu hatırlatmamız gerekir. Biz 100 bin nüfusa yetecek hastane alt yapısı ile 1 milyon nüfusa hizmet vermeye çalışıyoruz” dedi.
Mevcut alt yapının yetersiz olduğuna dikkat çeken Dalkan, şöyle dedi: “Hastane kapasitesi nüfusu karşılayacak gibi değil. Hekimlerin sayısını tek başına arttırmak da bir çözüm değildir. Hastayı nereye yatıracaksınız? O tetkiklerin yapılabilmesi için MR kuyrukları 6 aydan 2 yıla çıkacak. Yeni bir kriz doğacak. İlk olarak yapılması gereken sağlıktaki al yapı oluşturulması ve nüfusa uygun bir şekilde hekim, hemşire, yardımcı sağlık personelini oluşturup talepleri karşılamalıyız. Girne Hastanesi tam bir yılan hikayesine döndü. Bir hastaneyi açmak için iyi bir organizasyon gerekir. Hastaların sağlığa erişimindeki sıkıntıların sorumlusu sağlık çalışanlar değildir, bizlere gösterilen tepkileri sistemsel anlamda yöneticilere de göstermeleri ve gerçek anlamda talep etmeleri lazım. Sağlık ocağı açılması ile tomografi cihazını bir yerden bir yere taşıyarak sadece kurdele kesmiş olursunuz. Gerçekçi ve sağlık yapısını değerlendirebileceğimiz bir global çözüm gerekir.”
İMGE: VATANDAŞ HASTANEYE ULAŞIMINI SAĞLAYAMIYOR
Evrensel Hasta Hakları Derneği Asbaşkanı Emete İmge ise öğleden önce koridorların boş olduğunu vurgulayarak, sağlık sektöründe yapısal sorunlar olduğuna dikkat çekti. Dernek olarak ülke genelinde halkın algısını ölçtüklerini kaydeden İmge, randevu almakta sorun yaşadıklarını, uzman eksikliği olduğunu belirtiyor, bazı branşlarda uzun süren eksikliklerin olması şeklinde sonuçlara ulaştıklarını kaydetti. İmge, “Ücretsiz kamu sağlığına erişim sadece hastanelere ulaşım değildir. Her 3 kişiden biri tütün kullanıyor. Tütün kullanımının arttığını gözlemlemekteyiz. Tütün bırakmak isteyen kişilerin başvurabileceği bir yer yok. Hizmetlerin organizasyonunda da sorun vardır. Emekliliklerin zamanında planlanmaması yüzünden sıkışıklıklara neden oluyor. Ülke geneli ve Güzelyurt araştırmalarımızda erişimde ulaşım sorunu görmekteyiz. Hastanelere erişim için belirli yerlerden araçların kalkması da önemlidir” dedi.
ÖZGÖÇMEN: ESAS YARGILANMASI GEREKENLER DIŞARIDA GEZİYOR
Kıbrıs Türk Hemşireler ve Ebeler Birliği Başkanı Ali Özgöçmen, Yeni Doğan Yoğun Bakım Servisi’nde geçtiğimiz aylarda yaşanan bebeklerin mamasına alkol karışması olayında yargı sürecinin gerek kamuoyu vicdanı gerekse sağlık çalışanlarının çalışma huzuru açısından bir an önce tamamlanması gerektiğini söyledi.
Özgöçmen, ilgili servisteki personelin yoğun çalışma saatlerine de dikkat çekerek, bunun kaydının poliste de bulunduğunu ifade etti.
Bu sözlerinin bir savunma olmadığını belirten Özgöçmen, “suçlu bulunması halinde kişi veya kişiler elbette cezalandırılmalı ancak bu sürecin de bu kadar uzun sürede neticelenmemesi gerekir” dedi.
Özgöçmen, “esas yargılanması gerekenler dışarıda geziyor” diye de ekledi.
Ali Özgöçmen, “Tahlillerde, acilde, randevu almak için sıra bekliyoruz. En büyük problem bu noktada nüfusa paralele alt yapının oluşturulmamasıdır. Pandemide mevsimlik olarak bir istihdam politikası geliştirildi ve hemşirelik mezunu arkadaşlarımız sistemin içinde sömürülmeye başlandı. Bu konularda çok sorun yaşadık. KKTC’de bir hemşirenin hemşirelik yapabilmesinin koşulları vardır. Ara emir ile mevsimlik işçi olarak istihdam edilip hemşirelik yapması beklenenler meslekten uzaklaştırıldı. Yanlış bir yöntemle de istihdam edilmiş olsalar etkilenecek olanlar meslektaşlarımızdı ama duygusal bir bağ oluşturmamız kamunun geleceği açısından bir tehditti. Ancak hemşire eksiliği bitecek bir mesele değildir.
Hasta bakıcılığın kara borsa halinde bir sektöre dönüştüğünü kaydeden Özgöçmen, “Anayasal olarak vatandaşın, hastanın sağlık hizmetini yürütmekle yükümlü olan hükümet bu konuda sorumluluğunu yerine getirmek zorundadır. Devlet hasta bakıcı konusunda personelini eğitip sisteme dahil etmeliydi şu anda yataklı tedavi kurumlar dairesinde bu yönde bir kadro oluşturuldu. Yoğun bakım gibi alanlarda başınızın çaresine bakın düşüncesi artık yok taşeron firmalar bu hizmetler konusunda bizlere yardımcı oluyorlar” dedi.
ADAHAN: E- REÇETE SİSTEMİNİN BİR AN ÖNCE DEVREYE GİRMELİ
Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği Başkanı Duygu Adahan ise reçete soruşturması ile ilgili değerlendirmelerde bulunarak, eczacıların zor günler yaşadığına dikkat çekti. Adahan, “o dönemde bizlerin mental yorgunluğu ve yıpranmışlığının herkes farkındaydı. Ortada bir şey yokken birçok suçlamayla karşı karşıya kaldık, sorgulandık, henüz süreç bitmedi ama umarım tamamlanmak üzeredir” dedi.
Hastane ile sosyal sigorta entegrasyonuna da dikkat çeken Adahan, E- reçete sisteminin bir an önce devreye girmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ülkemizde 375 eczanenin 146’sının sosyal sigortalar sisteminde dahil olduğunu kaydeden Duygu Adahan, “sistemi pratikte uygulama aşamasında birtakım zorluklarla karşı karşıya kalmaktayız. Devlet hastanesinden çıkan reçete iki aylık sosyal sigortanın karşılayabileceği süre bir aylıktır. Bir sonraki ayın reçetesini ücretiyle almak zorunda kalıyor reçete süresi dolmadığı için. İlaca ulaşmak hastanın en doğal hakkı ise bu sistemin çalışır olması gerekir. Konuyla ilgili geçtiğimiz hafta Sağlık Bakanı ile görüştük bunun üzerine bir çalışma başlatıldığını söylediler. Hastane ile sosyal sigorta entegrasyonu sağlanmalı. E – reçete dediğimiz sisteme barkod olarak ulaşamıyorsam o benim için manuel reçetedir” dedi.
